Osoby decydujące się na postawienie własnego domu wcześniej czy później muszą podjąć decyzję, w jaki sposób odprowadzać ścieki. Jeśli działka zlokalizowana jest na terenie skanalizowanym, nie ma żadnego problemu – wystarczy uzyskać odpowiednie zezwolenie i wykonać przyłącze rury odpływowej (zgodnie z obowiązującymi przepisami) do sieci lokalnej. Jednak często zdarza się, że w pobliżu kanalizacji nie ma i trzeba rozwiązać ten problem na własnym terenie.
Jak odprowadzać ścieki?
Możliwości są dwie: zbudowanie przydomowej oczyszczalni ścieków lub zamontowanie szamba. Bardzo popularne, szczególnie w ostatnich latach, stały się oczyszczalnie z drenażem rozsączającym. Jednak zbudowanie ich obwarowane jest kilkoma warunkami. Przede wszystkim wymagana jest stosunkowo duża powierzchnia, przeznaczona na oczyszczalnię, odpowiedni rodzaj gruntu (głównie chodzi o jego wysoką przepuszczalność) oraz niski poziom wód gruntowych (co najmniej 1,5 metra poniżej miejsca ułożenia drenów). Dużo mniej kłopotliwe jest zamontowanie szamba. Ponieważ jest ono szczelne, można je postawić na dowolnym gruncie, nawet gliniastym.
Rodzaje szamb
Jeszcze do niedawna szamba były po prostu stawiane na miejscu budowy. Budowano je z kręgów betonowych lub murowano. Jednak często pojawiały się problemy z jego uszczelnieniem. Poszukiwanie miejsca wycieku jest trudne i praktycznie niewykonalne. Stanowi to poważny problem, gdy poziom wód gruntowych jest wysoki lub grunt jest gliniasty. Wtedy bardzo często zdarza się, że po większych opadach atmosferycznych szambo napełnia się wodą napływającą do niego z gruntu. Dlatego też coraz częściej montuje się gotowy zbiornik na ścieki. Do wyboru są zbiorniki betonowe i z tworzywa sztucznego. Każdy z nich ma swoje wady i zalety. Szamba betonowe są bardzo ciężkie, ponieważ produkuje się je z różnych mieszanin betonu o zmniejszonej nasiąkliwości. Wiąże się to również z poniesieniem dodatkowych kosztów, związanych z transportem i montażem (potrzebny jest dźwig). Szamba plastikowe są lekkie i dużo trwalsze od betonowych, jednak niestety na terenach o wysokim poziomie wód gruntowych mogą po opróżnieniu zostać wypchnięte do góry (działa duża siła wyporu hydrostatycznego). Dlatego trzeba je dodatkowo zakotwiczać w gruncie (ze względów bezpieczeństwa zaleca się nie opróżniać ich całkowicie).
Jak wybrać pojemność zbiornika?
Wielkość zbiornika powinna być dostosowana do ilości ścieków powstających w gospodarstwie domowym. Szacuje się, że jedna osoba wytwarza od 100 do 200 litrów nieczystości dziennie. Ze względów praktycznych przyjmuje się, że szambo należy opróżniać nie częściej niż co 2 tygodnie. Zatem pojemność zbiornika dla trzyosobowej rodziny powinna wynosić od 4200 do 8400 litrów. Lepiej zakupić szambo większe niż zbyt małe.
Gdzie na działce usytuować szambo?
Szambo może stać w dowolnym miejscu na działce, o ile zachowa się odpowiednie odległości, wymagane przez prawo budowlane. Powinno być ono oddalone od okien i drzwi budynku o minimum 5 metrów. Należy również zachować odpowiednią odległość od studni – 15 metrów i granicy działki, drogi i chodnika – 7,5 metra. Na terenie zabudowy jednorodzinnej za zgodą Urzędu Gminy odległości te można zmniejszyć do 5 i 2 metrów. Ponieważ w szambie dochodzi do beztlenowego rozkładu ścieków, wydziela się w nim, oprócz dwutlenku węgla, duża ilość toksycznych gazów. Przy złej wentylacji mogą one nawet zagrozić życiu człowieka. Dlatego od szamba powinna odchodzić rura odpowietrzająca, zakończona wywiewką (o średnicy 11 cm), wyprowadzona co najmniej 0,5 metra ponad poziom terenu.
Zamontowanie gotowego szamba trwa szybko i jest bardzo wygodne – bezodpływowe zbiorniki wstawia się do sporządzonego wcześniej wykopu, podłącza do rur i przysypuje ziemią lub piaskiem. Każdy producent powinien gwarantować ich szczelność i trwałość.