„Najważniejsze jest to, co niewidoczne dla oczu” — ten cytat z Małego Księcia doskonale wpasowuje się w nasze codzienne wybory, również i te budowlane. Dlatego budując dom, najpierw zadbajmy o jego solidne fundamenty i przede wszystkim konstrukcję. Czy drewno użyte jako podstawa domu zagwarantuje mu wytrzymałość oraz długowieczność? Odpowiedzi na to pytanie udziela Sławomir Perliński, Product Manager w JAF Polska.
Drewno to materiał konstrukcyjny, który jest tani, ekologiczny, a zarazem bardzo wytrzymały. Świetnie znosi pracę całego budynku, umiejętnie przenosząc obciążenia. Nie straszne mu zmienne warunki atmosferyczne i upływający czas. Jak wyjaśnia Sławomir Perliński, Product Manager w JAF Polska, konstrukcja drewniana jest również lżejsza niż stalowy szkielet o tej samej nośności: „Tego typu konstrukcja jest bezpieczniejsza od stali w aspekcie przeciwpożarowym — niezabezpieczone drewno wolniej poddaje się wysokiej temperaturze, więc konstrukcja drewniana jest dłużej stateczna i nośna. Ten atut warto wykorzystać projektując budynki użyteczności publicznej oraz obiekty wielkopowierzchniowe. Drewno po obróbce posiada podwyższoną odporność ogniową, lepsze właściwości izolacyjne i jest odporne na rozwój bakterii”.
Ważny jest także prawidłowy stopień wysuszenia, aby zawartość wody w drewnie była zgodna z normami przypisanymi danej klasie drewna. Unikniemy w ten sposób późniejszych problemów z rozwijającą się pleśnią oraz grzybami. Zgodnie z obowiązującą normą PN – EN 338, klasy drewna konstrukcyjnego litego są oznaczane od C14 do C50 dla gatunków iglastych oraz od D30 do D70 dla gatunków liściastych. Dokładne właściwości konstrukcyjne poszczególnych klas drewna można bez problemu sprawdzić i porównać. Zalicza się do nich wytrzymałość na zginanie, rozciąganie wzdłuż i w poprzek włókien, ściskanie i ścinanie. Uwagę należy zwrócić na ewentualne defekty – np. zgnilizna lub pęknięcia – które mogą mieć charakter pierwotny lub być efektem niewłaściwego składowania. „Nie ma tu miejsca na półśrodki, dlatego drewno konstrukcyjne warto nabyć u profesjonalnego dystrybutora.” — radzi ekspert JAF Polska.
Wybierz najlepsze
Z drewna konstrukcyjnego otrzymujemy łaty, listwy i belki przeznaczone na szkielet budynku, lukarny oraz więźbę dachową. Wykorzystujemy je do budowy domów drewnianych, konstrukcji magazynów i hal oraz wznoszenia ścian wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Ze względu na wagę jego zastosowań, kluczowa jest jakość i wytrzymałość używanego drewna. Do wyboru mamy drewno lite i klejone, o różnej jakości wizualnej oraz wymiarach. Co więcej, rozróżniamy 4 podstawowe rodzaje tego materiału – Lite C24, KVH® (w tym NSi oraz Si), KVH® Duo/Trio oraz BSH. Jednak, które będzie najlepsze dla naszego projektu?
Drewno lite C24
Według obowiązujących przepisów i norm budowlanych, świerkowe drewno konstrukcyjne certyfikowane w klasie C24 wymagane jest do stosowania na konstrukcje dachowe, stropy, ściany i domy szkieletowe. Każda sztuka posiada fabryczne oznakowanie klasy wytrzymałości. Drewno jest strugane i suszone, a jego wilgotność wynosi 15-18%. Co to znaczy, że jest lite? „Oznacza to, iż nie jest łączone na mikrowczepy, w związku z czym długość pojedynczego odcinka sięga do 6m. Drewno ma 45 i 60mm grubości, a jego szerokość rośnie stopniowo co 2,5cm. Są to wymiary typowe dla tradycyjnego budownictwa szkieletowego. Drewno konstrukcyjne jest bardzo wytrzymałe i zachowuje znakomitą sztywność, dzięki czemu to idealny budulec do domów drewnianych.” – mówi Sławomir Perliński, Product Manager w JAF Polska.
Iglaste KVH
Konstruktionsvollholz, a w skrócie KVH, jest nowoczesnym produktem z drewna iglastego — wysuszonym w komorach suszarniczych do 15% wilgotności i sortowanym pod względem wytrzymałości. Czterostronnie strugane drewno posiada fazowane krawędzie. Belki dłuższe niż 5m są na długości łączone na mikrowczepy. Podczas produkcji kontrolowana jest wilgotność i jakość każdego łączonego elementu. W celu zapewnienia najwyższych standardów, produkcja jest sprawdzana przez niezależne instytuty. Długość połączonych w ten sposób odcinków sięga aż 13m, nie tracąc przy tym na wytrzymałości. KVH wyróżnia się również mnogością dostępnych przekrojów i grubości.
Rozróżniamy dwa rodzaje KVH, różniące się kondycją wizualną – Si dla konstrukcji widocznych z mniejszą ilością sęków oraz NSi dla konstrukcji niewidocznych. „Drewna konstrukcyjnego KVH używa się w budownictwie na nośne i usztywniające konstrukcje z drewna np. wsporniki i belki, płatwie i krokwie, słupy i oczepy elementów ściennych, stropowych oraz dachowych. Drewno KVH nadaje się znakomicie na elementy konstrukcyjne, które mają sprostać kategorycznemu utrzymaniu wymiarów – stabilność wymiarowa wynosi ±1mm).” – wyjaśnia ekspert JAF Polska.
Oprócz bardzo dobrej stabilności wymiarowej, materiał charakteryzuje się także niską podatnością na skręcenia oraz znikomą skłonnością do mikropęknięć. Wynika to ze specjalnego sposobu cięcia oraz profesjonalnego procesu suszenia. Razem ze spadkiem zawartości wody w drewnie, równocześnie spada zawartość substancji wabiących insekty. Dlatego przy prawidłowym przestrzeganiu zasad zabezpieczenia drewna w konstrukcjach, KVH może być stosowane bez chemicznego zabezpieczenia. Drewno zgodnie z europejską normą EN1912 klasyfikuje się w klasie wytrzymałości C24. Warto wiedzieć, że KVH jest zastrzeżoną nazwa własną stosowaną dla produktów wytwarzanych jedynie przez stowarzyszonych producentów.
KVH Duo/Trio
Suszenie litego drewna konstrukcyjnego w komorach suszarniczych podlega pewnym ograniczeniom, gdyż zbyt grubego drewna nie da się prawidłowo wysuszyć lub jest to zbyt kosztowne i czasochłonne. Dlatego z pomocą nadchodzi KVH Duo/Trio — konstrukcyjne drewno świerkowe o zwiększonym przekroju. Z połączenia dwóch lub trzech elementów otrzymujemy belki klejone warstwowo. Elementy klei się pionowo przy użyciu bezbarwnej żywicy melaminowej oraz łączy na mikrowczepy, a następnie struga w całości.
KVH Duo/Trio może pochwalić się wyższą stabilnością wymiarową od drewna litego. Klejenie na grubości oraz bardzo niska wilgotność drewna powodują, iż elementy są jeszcze mniej podatne na pękanie oraz skręcanie. Natomiast nadal mogą być stosowane bez zapobiegawczego zabezpieczenia chemicznego. Drewno konstrukcyjne KVH Duo/Trio spotykamy również pod nazwami Duobalken oraz Triobalken. W porównaniu z innymi konstrukcyjnymi materiałami budowlanymi, takimi jak stal czy beton, drewno KVH charakteryzuje się znacznie niższą przewodnością cieplną. „Dzięki stosowaniu nośnych elementów z drewna KVH w konstrukcjach ścian zewnętrznych lub dachów, skutecznie redukujemy tworzenie się mostków cieplnych, co umożliwia wznoszenie budynków bardziej efektywnych energetycznie tzw. domów energooszczędnych lub niskoenergetycznych.” – dodaje ekspert JAF Polska.
Drewno iglaste BSH
BSH to materiał z najwyższej półki, dający jeszcze większe możliwości wymiarowe i możliwości nośne. Powstaje z co najmniej trzech równolegle klejonych, suszonych desek lub lameli z drewna iglastego. Odznacza się możliwością stosowania w konstrukcjach nośnych o dużych rozpiętościach oraz obciążeniach. Dlatego jest to doskonały surowiec na wielkopowierzchniowe hale, aquaparki oraz magazyny. BSH nie pęcznieje i nie odkształca się. Jest też bardziej odporne na działanie wilgoci i niekorzystnych warunków atmosferycznych. BSH w Polsce dopiero zdobywa popularność, od lat robiąc furorę na zachodzie.
Drewno klejone ma wyjątkowo wysoką zdolność nośną przy względnie niskiej masie własnej. Ze względu na dużą stabilność formy i łatwość obróbki jest wykorzystywane do najbardziej wymagających projektów. BSH oferuje architektom swobodę w urzeczywistnianiu swoich wizji. Dzięki wybitnej odporności znajduje zastosowanie w halach pływackich, centrach sportowych, salonach samochodowych oraz halach produkcyjnych. Dodatkowo dzięki impregnacji klasy 1 lub 2 drewno może być chronione przed możliwym atakiem insektów oraz grzybami. Drewno BSH sprawdza się jako materiał budowlany nawet w chemicznie agresywnym otoczeniu.
Drewno konstrukcyjne to recepta na udaną budowę ze względu na atrakcyjną cenę, stabilność wymiarową i lekkość konstrukcji. W domu z drewna mieszka się zdrowo i energooszczędnie. Jest przyjazne środowisku, a przede wszystkim bardzo trwałe. Jak widać, najlepszym wyborem do niewidocznych (i nie tylko) zastosowań nadal jest drewno — synonim wytrzymałości i długowieczności.
Autor: JAF Polska Sp. z o.o. – www.jaf-polska.pl